De gehandicaptenparkeerkaart (GPK) is velen al jaren een doorn in het oog: het papiertje is fraudegevoelig, kosten en parkeerregels verschillen per gemeente, en de kaart is niet gebruiksvriendelijk. Het Centraal InkoopBureau (CIB), distributeur van de papieren GPK, is aan de slag gegaan met een digitale oplossing. Door goede samenwerking tussen het CIB, Wij Staan Op! en RDW is een app ontwikkeld die makkelijk in gebruik is voor GPK-houders en tegelijkertijd fraude tegengaat.
Elke gemeente maakt eigen regels als het gaat om parkeren, de regels rondom parkeren met een GPK zijn daarop geen uitzondering. Al jaren is het een frustratie van veel GPK-gebruikers: in elke gemeente is het anders geregeld, dus ieder bezoekje vraagt om enig online onderzoek. Een officieel overzicht van de regels is er niet, alleen particuliere websites proberen een overzicht te geven van de verschillende regels, maar die kunnen de wijzigingen niet altijd bijhouden. In 2017 lanceerde Wij Staan Op! de actie GPKcentraal bij Kassa met een open brief. Elke zoveel tijd laait de discussie weer even op, maar van verandering is nog geen sprake; de regels blijven verschillend. Daar bovenop komt nu de modernisering van handhaving; steeds meer gemeenten maken gebruik van scanauto’s en kentekenparkeren wordt de nieuwe norm. Hoe daar mee omgegaan moet worden bij GPK-houders, bedenkt ook iedere gemeente voor zich. Nog meer onoverzichtelijke regels dus.
Daarvoor is nu een oplossing: de GPK gaat digitaal! Het CIB werkte samen met deskundigen op het gebied van parkeerapps én GPK-gebruikers om een app te creëren waarmee kentekens flexibel kunnen worden gekoppeld aan GPK’s. Net als in reguliere parkeerapps kan per parkeeractie een kenteken worden gekozen, zodat gebruikers net zo flexibel zijn als met de papieren kaart. Daarnaast heeft de app als functionaliteit dat de regels per gemeente en de locatie van gehandicaptenparkeerplaatsen inzichtelijk worden gemaakt. Iedere gemeente die zich aansluit bij de app levert deze informatie zelf aan, waardoor de informatie altijd up-to-date is. De flexibele koppeling tussen kaart en kenteken wordt mogelijk gemaakt door een systeemwijziging bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). Door deze manier van werken wordt fraude met de parkeerkaart enorm moeilijk, en treedt de GPK de 21e eeuw in.
Lees de blog van CIB directeur Ewout van Haeften
Hoe werkt het?
Gebruikers van de GPK kunnen online een account aanmaken, dat door de gemeente die de kaart heeft uitgegeven geautoriseerd wordt. Dit gebeurt door een combinatie te maken van de persoonsgegevens van de gebruiker zoals de naam en het woonadres, en het unieke nummer dat op de papieren GPK vermeld staat. Vervolgens kan een gebruiker de app downloaden en inloggen. In de app kun je per parkeeractie de gemeente en het kenteken selecteren, eventueel met behulp van de GPS. Per gemeente zijn de parkeerregels in een aantal symbolen beschikbaar gemaakt, deze geven inzicht in hoe er geparkeerd mag worden. Bijvoorbeeld op welke plekken parkeren gratis is en waar betaald moet worden. Op termijn wordt ook betalen via de app mogelijk. Ook staat in de app aangegeven waar gehandicaptenparkeerplaatsen zich bevinden; deze informatie wordt aangeleverd door gemeenten. Een houder van een passagierskaart kan dus met de eigen telefoon verschillende kentekens gebruiken om te parkeren. Op het moment dat onverwacht iemand anders dan de houder (bijvoorbeeld in het geval van kinderen met een GPK) met de app wil parkeren, kan hiervoor een tijdelijke machtiging worden gegeven. Daardoor is de app net zo flexibel als de kaart, maar minder fraudegevoelig.
Lees het artikel van VNG goede voorbeeldenVragen of de app aanschaffen als gemeente? Mail naar GPKapp@cib.nl
Feiten & vragen
Een nieuwe app brengt nieuwe mogelijkheden met zich mee, maar waarschijnlijk ook veel vragen. Hieronder volgen een aantal feiten en vragen, met bijbehorend antwoord, om een zo goed mogelijk beeld te geven van deze nieuwe ontwikkeling.
Wat gebeurt er met de fysieke GPK? / Wat als een GPK-houder niet digitaal vaardig is?
Het bekende blauwe papiertje blijft voorlopig gewoon bestaan. De gehandicaptenparkeerkaart is een Europees product, waar Europese regels voor gelden. In het buitenland parkeer je gewoon met de papieren kaart. Je kunt de kaart dus nog niet weggooien. Op een algemene (niet op kenteken) gehandicaptenparkeerplaats parkeer je nog gewoon met de fysieke GPK.
Buiten de gehandicaptenparkeerplaatsen verschillen de regels; in sommige gemeenten moet je op reguliere plekken betalen, op andere mag je met je GPK wel gratis staan. Gemeenten beslissen zelf hoe die regels in elkaar zitten. In sommige gemeenten is het nu al zo dat je na online kentekenregistratie gratis mag staan op reguliere parkeerplaatsen. Als zo’n gemeente meedoet aan de GPK-app hoef je dat niet meer online per gemeente te registreren, maar gaat dat gemakkelijk en flexibel in de app.
Ben je niet digitaal vaardig, dan veranderd er dus niets. Op een reguliere gehandicaptenparkeerplaats kun je gewoon met de fysieke GPK parkeren.
Waar kan ik de app downloaden?
De GPK-app is nu beschikbaar in de appstores van Google Play en IOS. Je kunt de app vinden onder de naam “GPA – Gehandicapten ParkeerApp” of door te zoeken op GPK app.
De GPK-app gebruiken om te parkeren kan als particulier alleen als je gemeente de kaart aan jouw account gekoppeld heeft.
Ik heb interesse! Wat kan ik doen?
De GPK-app is bedoelt om iedereen een stap verder te helpen; gebruikers van de GPK én gemeenten. Daarom kunnen we ons voorstellen dat een heel diverse groep met ons een volgende stap wil zetten.
Voor individuen
Gemeenten beslissen of ze de GPK-app willen inkopen of niet. Je kunt daarom het beste bij je eigen gemeente navragen of ze bekend zijn met de app, en bereid zijn mee te doen. Het verschilt per gemeente bij wie je daarvoor het beste kunt aankloppen. Op deze webpagina verzamelen we zo veel mogelijk informatie over de GPK-app, je kunt de gemeente hier daarom naar verwijzen.
Voor gemeenten
We komen graag in contact met gemeenten die de GPK-app willen gaan gebruiken, stuur een e-mail naar GPKapp@cib.nl en wij nemen zo snel mogelijk contact op. Ook eventuele vragen die na het lezen van deze pagina zijn blijven liggen beantwoorden wij graag. Het is ook mogelijk via dit mailadres een presentatie aan te vragen van de GPK-app aan een samenwerkingsverband van gemeenten en/of handhavers.
Ook voor gemeenten die (nog) niet met scanauto’s werken is de app interessant. Ook op handheld terminals kan de GPK-app aangesloten worden, en de app is toekomstbestendig. Daarnaast verleen je als gemeente een enorme service aan bewoners door de app aan te schaffen. Gebruikers van de GPK kunnen met deze app door het hele land parkeren bij aangesloten gemeenten, en de parkeerregels per gemeente worden op één plek inzichtelijk gemaakt.
Voor belangenorganisaties
Niet iedere gemeente zal het bericht van de GPK-app misschien zien, daarom is het fijn als (lokale) belangenorganisaties de app onder de aandacht brengen bij gemeenten. Als een gemeente interesse toont in de GPK-app is het ook als belangenorganisatie mogelijk contact op te nemen met GPKapp@cib.nl. Wij kijken dan graag samen naar de mogelijkheden om de app in de gemeente of een samenwerkingsverband van gemeenten te presenteren.
Hoe werkt het: stapsgewijs
Een kleine uitleg van hoe de GPK-app zal werken heb je hierboven al kunnen lezen. Maar om een beter overzicht te krijgen hier nog even de stapsgewijze uitleg van de registratie en de app.
Registratie: op het web
- De gemeente nodigt inwoners met een GPK uit voor de app.
- GPK-houder gaat naar de website van de GPK-app, en klikt op ‘registreren’.
- Met iDIN logt de GPK-houder in bij de bank. Hiermee wordt geen afschrijving gedaan of machtiging gegeven, het gaat slechts om het controleren van de gegevens.
- Na controle van de identiteit wordt het kaartnummer van de GPK ingevoerd.
- Met een e-mailadres en wachtwoord wordt een account gecreëerd voor de GPK-houder.
- De GPK-houder controleert de gegevens en dient de aanvraag in. Het indienen van de aanvraag wordt per mail bevestigd.
- De gemeente controleert vervolgens de gegevens van de kaarthouder en keurt de aanvraag goed.
- De GPK-houder ontvangt een e-mail dat de aanvraag is goedgekeurd, en kan met het gekozen e-mailadres en wachtwoord inloggen in de app.
Parkeren: in de app
- De GPK-houder download de app in de Apple-store (IOS) of in Google Play (Android)
- Met het gekozen e-mailadres en wachtwoord kan worden ingelogd in de app.
- Bij de knop ‘gemeente’ kan worden gekozen voor de deelnemende gemeente waarin geparkeerd wordt.
- Door onderin op ‘informatie’ te klikken, worden de parkeerregels van die gemeente zichtbaar in de app; de hoofdlijnen zijn weergegeven in iconen, de bijzonderheden in tekst.
- De GPK-houder voert een kenteken in waarmee geparkeerd wordt. De app onthoudt het kenteken voor later gebruik, maar er kunnen ook nieuwe kentekens worden toegevoegd, zodat parkeren flexibel blijft.
- Met de knop ‘start parkeren’ wordt de parkeeractie gestart. De lay-out van het scherm verandert; de gemeente en het kenteken zijn nu niet te wijzigen.
- Met ‘stop parkeren’ wordt de parkeeractie weer stopgezet.
- Via de knop onderin met ‘profiel’ kan indien gewenst een gemachtigde worden toegevoegd: iemand anders die met dit account kan parkeren. Deze machtiging kan doorlopend zijn (bijvoorbeeld voor een partner) of tijdelijk (bijvoorbeeld voor iemand die eenmalig iemand helpt die zelf niet over een smartphone beschikt).
Kenteken koppelen, hoe zit dat met een passagierskaart?
In veel gemeenten kan al op kenteken geparkeerd worden. Voor reguliere plekken zijn daarvoor verschillende apps beschikbaar waarmee men vanuit de auto of vanaf locatie een parkeeractie kan starten. Voor GPK-houders werken deze reguliere apps echter niet, omdat er vaak gratis geparkeerd mag worden. Sommige gemeenten organiseren daarom een eigen kentekenregistratie online. Deze is echter vaak onflexibel en geeft een wirwar aan extra regels en registraties, naast de toch al verschillende parkeerregels. Met de GPK-app kan per parkeeractie flexibel een kenteken gekozen worden waarmee geparkeerd wordt. Het account van de app is gekoppeld aan de kaart, dus niet het kenteken zelf. Zo kan de gebruiker per parkeeractie een kenteken kiezen.
Hoe zaken technisch in elkaar zitten, legt het RDW hieronder uit:
Huidige registratie
Gemeentelijke systemen kunnen gekoppeld worden aan het Nationaal Parkeer Register, zodat ook handhavers in andere gemeente kunnen zien of een GPK geldig is. Zo helpt landelijke registratie om fraude en misbruik van gehandicaptenparkeerkaarten te voorkomen. Aan de GPK’s zijn geen kentekens gekoppeld.
GPK aan kenteken koppelen
SHPV en RDW werken er inmiddels aan om in het NPR ook een of meerdere kentekens aan de GPK-registratie te kunnen toevoegen. In het voorjaar van 2019 is die aanpassing klaar. Zowel gemeenten als gehandicapten kunnen dan kentekens aan hun registratie toevoegen. Gemeenten kunnen dit voor hun inwoners met GPK regelen. De houders van een GPK kunnen dit ook zelf doen met een nieuwe app. Het Centraal Inkoop Bureau, de leverancier van de fysieke GPK-kaart, ontwikkelt momenteel een eigen app. De app is makkelijk in gebruik en maakt voor de identificatie gebruik van iDin. Met iDin gebruiken consumenten de veilige en vertrouwde inlogmethode van hun bank om zich te identificeren.
In welke gemeenten kan ik de app gebruiken?
De GPK-app is splinternieuw. Dat betekent ook dat de lobby om gemeenten aan te laten sluiten, nog volop gaande is. Staat jouw gemeente er nog niet bij, dan kan het zijn dat de gemeente ons nog niet kent. Kijk dan even onder het kopje Ik heb interesse! Wat kan ik doen?.
Gemeenten die zich aansluiten zullen GPK-houders die de kaart in hun gemeente hebben aangevraagd en nog in hun gemeente wonen, zelf informeren over de app en de registratie. Hierin zullen zij ook uitwerken hoe zij het proces aanpakken. Heb je hierover vragen, dan kun je bij je gemeente terecht. Houdt er rekening mee dat het enige tijd kan duren voor je van de gemeente hoort, zeker in de zomer.
Lijst van gemeenten die op dit moment aangesloten zijn:
- Alphen aan den Rijn
- Veenendaal (per 1 november 2020)
- Gouda (medio 2021)
Op dit moment zijn er verschillende gesprekken gaande met gemeenten die interesse hebben in de GPK-app. Deze namen mogen wij helaas nog niet bekend maken. Gesprekken kunnen variëren van; “Er is mogelijk interesse.” tot “Wanneer kan definitief akkoord worden gegeven, en kunnen we burgers gaan informeren?”
Wij Staan Op! hoopt en verwacht voor het einde van 2021 zeker 10 tot 20 gemeenten te kunnen werven.
Welke partijen zijn betrokken bij de GPK-app?
De GPK-app is een initiatief van het Centraal InkoopBureau (CIB), het CIB brengt de GPK-app op de markt.
Scanning van kentekens wordt gecontroleerd door RDW-database Nationaal Parkeer Register (NPR).
Wij Staan Op! is nauw betrokken bij de ontwikkeling van de app. Samen met het CIB bepalen wij de functionaliteiten en gebruiksvriendelijkheid.
Door nauwe samenwerking tussen experts op het gebied van digitaal parkeren, GPK’s en ervaringsdeskundigen is de GPK-app gebouwd op maximaal gebruiksgemak.
Uitleg in één minuut
(en dertien seconden)
Mede-initiatiefnemer van Wij Staan Op! en beheerder van het dossier GPK, Jiska Stad-Ogier legt in onderstaand filmpje héél kort uit waarom de GPK-app zo’n goede oplossing is voor een deel van de GPK-problematiek. Hiermee hopen we iedere gemeente in Nederland te kunnen overtuigen van het belang van de GPK-app.
Meer weten? Dan komen we graag een persoonlijke presentatie verzorgen. Mail naar GPKapp@CIB.nl en we komen zo snel mogelijk bij u terug.